
W zestawie wędkarskim musi znaleźć się kołowrotek wędkarski. Jak wybrać ten odpowiedni, aby służył tak, jak tego oczekujemy? Osoby początkujące powinny zapoznać się z budową tego niezbędnego elementu, w który wyposażona jest wędka. Następnie warto zobaczyć, ile jest rodzajów kołowrotków i co je od siebie odróżnia. W końcu – podpowiemy, na jakie parametry zwrócić uwagę, by wybrać dobry kołowrotek, który sprawdzi się podczas połowów.
Budowa kołowrotka wędkarskiego
Zacznijmy od podstaw, czyli budowy kołowrotka wędkarskiego. Osoby, które dopiero zaczynają swoją przygodę z wędkowaniem, powinny nabyć przynajmniej podstawową wiedzę techniczną związaną ze sprzętem, którego używają. Pozwoli im to świadomie dokonywać zakupów, ale też w awaryjnej sytuacji dokonać bieżących napraw, jeżeli oczywiście będzie to możliwe.
Kołowrotek wędkarski posiada korpus, rotor, kabłąk, korbkę, stopkę, szpulę, hamulec. Podstawą są trwałe materiały, odporne na działanie czynników zewnętrznych. Nie można ignorować tego, czy uchwyt leży dobrze w ręce, skoro będzie się z niego korzystało nawet przez wiele godzin. Szpula na żyłkę powinna być pojemna, aby nie ograniczała możliwości wyrzutu podczas połowów. Tym kwestiom przyjrzymy się jeszcze na późniejszym etapie.
Jaki kołowrotek wędkarski wybrać? Rodzaje
Zanim zdecydujemy, jaki kołowrotek wybrać, niezbędne będzie zapoznanie się z dostępnymi rodzajami. Kołowrotki wędkarskie możemy podzielić na cztery typy, w zależności od tego, czy mają ruchomą szpulę oraz gdzie mają położony hamulec.
Kołowrotki z ruchomą szpulą
Kołowrotki z ruchomą szpulą wykorzystywane są w metodzie spinningowej, muchowej oraz morskiej.
Co charakteryzuje tego typu kołowrotek? Przede wszystkim jego szpula obraca się, zatem nie jest on wyposażony w kabłąk i prowadnicę. Mają przełożenie 1:1, czyli aby jeden raz obrócić szpulę, należy wykonać jeden obrót korbą. Zauważalna jest ich bardzo prosta konstrukcja, ponieważ zazwyczaj nie posiadają również hamulca.
Jakość pracy tego kołowrotka zależy przede wszystkim od łożyska i jego płynnej pracy. Ilość łożysk nie jest aż tak bardzo istotna, zazwyczaj w modelach z ruchomą szpulą są dwa.
Kołowrotki ze stałą szpulą
Kołowrotki ze stałą szpulą wykorzystuje się do wędkarstwa spławikowego, karpiowego, spinningowego, gruntowego i metody feeder.
Są o wiele bardziej popularne niż kołowrotki z ruchomą szpulą. Jest to także sprzęt polecany początkującym wędkarzom. W tego typu kołowrotku żyłka nawijana jest na nieruchomą szpulę przez obracający się dookoła niej rotor. Aby nawijanie żyłki lub plecionki było równomierne, szpula przesuwa się w kołowrotku. Zazwyczaj tego typu kołowrotki są wyposażone w hamulce.
Kołowrotki z przednim (górnym) hamulcem
Tego typu kołowrotki są bardziej popularne wśród wędkarzy niż te wyposażone w dolny hamulec. Ich przewagą jest niższa waga, a jednocześnie możliwość pomieszczenia dużej ilości łożysk. Uważa się także, że cechuje je większa precyzja. Pracują płynnie, a ich konstrukcja nie ulega łatwo uszkodzeniom mechanicznym. Poza tym kołowrotki z przednim hamulcem łatwo się rozbiera w celu wyczyszczenia i konserwacji hamulca.
Kołowrotki z tylnym (dolnym) hamulcem
W tym kołowrotku obecna jest przekładnia, która służy do zatrzymania żyłki. Przez ten dodatkowy element waga kołowrotka się zwiększa. Przy długim czasie trzymania wędki w ręce niestety nawet niewielkie różnice w wadze są odczuwalne. Mniej doświadczone osoby zauważają także, że jego obsługa jest trudniejsza. Bardziej zaprawieni wędkarze z kolei dostrzegają zalety tego osprzętu podczas połowów ryb o dużych rozmiarach.
Warto zwrócić uwagę także na cenę, która jest znacznie niższa w porównaniu z kołowrotkami z przednim hamulcem.
Kołowrotki z wolnym biegiem
Kołowrotek tego typu polecany jest przede wszystkim do metody gruntowej. Wędkarze stosują go zarówno na karpie, sandacze itd. Zasada działania jest bardzo prosta, po wyrzuceniu zestawu ustawiamy wędkę na podpórkach i włączamy wolny bieg. Dzięki zastosowaniu tego rozwiązania ryba po braniu może swobodnie wysuwać żyłkę.
Na jakie parametry warto zwrócić uwagę, kupując kołowrotek?
Kiedy już wybierzemy, jaki rodzaj kołowrotka będzie nam najbardziej służył, możemy zacząć poszukiwania tego idealnego. Warto zwrócić uwagę na jakość wykonania oraz podstawowe parametry, które przełożą się później na komfort użytkowania. Jaki kołowrotek wybrać, aby służył przez długi czas i czemu się przyjrzeć?
Przełożenie
Oznacza, ile razy obróci się szpula przy jednym pełnym obrocie korbki. Przykładowo jeżeli jest to 5:1, to jeżeli obrócimy raz korbką, to szpula obróci się pięć razy. To jeden z parametrów, który dobiera się do metody łowienia.
Ilość łożysk
Jest to informacja podawana przez producentów na kołowrotkach, jednak nie jest to kluczowa kwestia w podejmowaniu decyzji w sprawie zakupu. Większa ilość łożysk nie musi gwarantować bardziej płynnej pracy, zatem nie należy się tym kierować. Istotny jest bardziej materiał, z którego są zrobione łożyska. Z tego powodu lepiej stawiać na sprawdzonych sprzedawców niż na sprzęt niewiadomego pochodzenia. Łożyska powinny pracować płynnie w trakcie kręcenia korbką.
Pojemność szpuli
Ta informacja mówi o tym, jak długą żyłkę o konkretnej średnicy będzie można nawinąć na szpulę kołowrotka. Oczywiście tej, która jest cieńsza, nawiniemy więcej w porównaniu z grubszą (o większej średnicy). Im większa pojemność szpuli, tym więcej żyłki będziemy mieć w użyciu.
Masa
Im większy kołowrotek, tym zazwyczaj większa jego masa. Na wagę wpływa także materiał, z którego został wykonany. Mogłoby się wydawać, że im lżejsza wędka, tym lepiej, jednak nie zawsze jest to tak oczywiste. Wiele zależeć tu będzie od metody połowu. W spinningu korzysta się lżejszych kołowrotków, z kolei w połowach gruntowych sięga się po cięższe kołowrotki.
Materiał
Kołowrotek zazwyczaj wykonany jest z plastiku lub innego tworzywa sztucznego. Bardzo ważne jest, z jakiego materiału zrobiona została przekładnia. Powinna być metalowa, zdarzają się również te, wykonane z plastiku. Można powiedzieć śmiało, że jest to rozwiązanie jednorazowe, gdyż przy większym obciążeniu kołowrotek ulegnie uszkodzeniu. Warto wspomnieć, że jeżeli decydujemy się na bardziej kosztowny sprzęt, znajdziemy także kołowrotki ze szpulą aluminiową.
Podsumowanie
Posiadając powyższą wiedzę, można trochę lepiej zorientować się w kwestii tego, jaki kołowrotek wybrać. Warto pamiętać o tym, że nie wystarczy dokonać zakupu dobrego sprzętu, ale też należy dbać o niego i odpowiednio go konserwować. Jest to bardzo istotne zwłaszcza kiedy kończymy sezon wędkarski. Dzięki temu kołowrotek oraz pozostałe części sprzętu wędkarskiego będą nam służyć przez lata.